Kritike roditelja koji su uoči upisa djeteta u srednju školu morali izdvojiti nekoliko stotina kuna za sistematski pregled, skrenuli su pozornost javnosti na još jedan apsurd u besplatnom školstvu u kojem se toliko toga ipak plaća. Sistematski su obavezni za sve srednjoškolske programe i bez njih se učenici ne mogu upisati u prvi razred srednje.
No, nisu svi srednjoškolci plaćali istu cijenu. Dio učenika preglede je obavio kod liječnika školske medicine, koji su inače nadležni za sistematske preglede školaraca u osnovnoj i u srednjoj školi, i obavljaju ih besplatno. Učenici koji su sistematske preglede obavljali kod liječnika medicine rada, plaćali su različite iznose, od 200 do 400 kuna.
Pravedno bi bilo da za sve srednjoškolce vrijedi isto, odnosno, da se sistematski pregledi ne naplaćuju i da ne budu dodatni izdatak za roditelje na početku školske godine kada ionako tanki kućni budžeti moraju podnijeti kupnju školskih knjiga, pribora, torbi, i svega ostalog što je potrebno za nastavu.
U čemu je važnost sistematskih pregleda?
Sistematski pregledi su od iznimne važnosti, jer se tako kontinuirano prati zdravstveno stanje školske djece i mladeži. Za njih su nadležni liječnici školske medicine koji uz sistematske preglede učenika od prvog razreda osnovne škole pa do završetka srednjoškolskog obrazovanja, obavljaju i sva cijepljenja koja školarce očekuju prema obveznom kalendaru cijepljenja.
Sistematski pregledi provode se radi praćenja rasta i razvoja djece, kontrole zdravstvenog stanja, te utvrđivanja poremećaja zdravlja. Kod djece koja već imaju neku otkrivenu bolest prati se razvoj i liječenje te bolesti. Posebna pažnja posvećuje se ranom uočavanju češćih bolesti i poremećaja koji su možda do pregleda ostali nezapaženi, te se zbog toga djeca prema potrebi upućuju na daljnje specijalističke preglede.
Sistematski pregledi se obavljaju kod djece prije upisa u prvi razred osnovne škole, u petom i osmom razredu osnovne škole, u prvom razredu srednje škole, te kod studenata prve godine fakulteta.
Što uključuje pregled?
Svaki sistematski pregled sadrži mjerenje tjelesne težine i visine i njihovo uspoređivanje sa standardnom centilnom krivuljom, pregled oštrine vida, ispitivanje sluha, detaljan klinički pregled kože, kralježnice, stopala, nosa, usta, usne šupljine, zubi, štitnjače, krvnog tlaka, pulsa, srca, pluća, trbuha. Ispituje se razvoj govora, sudjelovanje u izvanškolskim aktivnostima, te način prehrane u školi. Sistematski pregled prije upisa u prvi razred osnovne škole sadrži još i uzimanje opširne anamneze, test za utvrđivanje psihomotornog razvoja, socijalne i emocionalne zrelosti, grafomotorike, percepcije i intelektualnog razvoja, te pregled urina i Hgb u krvi.
Pri pregledu u 5. razredu prati se ulazak djeteta u pubertet i razvijanje sekundarnih spolnih obilježja. Sistematski pregled u osmom razredu osnovne škole obavlja se radi utvrđivanja zdravstvenog stanja i sposobnosti učenika radi odabira najpogodnijeg srednjoškolskog obrazovanja. Posebna pozornost se, dakle, pridaje profesionalnoj orijentaciji djeteta.
Sistematski pregled u prvom razredu srednje škole obavlja se radi utvrđivanja zdravstvenog stanja učenika, rizičnih ponašanja i navika, te prilagodbe na srednju školu. Sistematski pregled na prvoj godini fakulteta obavlja se radi kontrole zdravstvenog stanja studenata, uvida u njihove navike i ponašanja, prilagodbe na studij te utvrđivanja zdravstvenih rizika.
Redoslijed sistematskih pregleda
1. Sistematski pregled djeteta prije upisa u prvi razred osnovne škole
2. Sistematski pregled u V. razredu osnovne škole
3. Sistematski pregled u VIII. razredu osnovne škole
4. Sistematski pregled u I. razredu srednje škole
5. Sistematski pregled na prvoj godini studija
(M.G.)
Foto: © Syda Productions - Fotolia.com